Türkiye’de güneş ve rüzgar enerjisine dayalı elektrik üretimi dünya ortalamasının üzerinde bir hızla büyümeye devam ediyor. Yenilenebilir kaynaklardan daha yüksek oranda istifade edebilmek için gerekli olan enerji depolama tesisleri de aynı hızla önem kazanıyor. Bu kapsamda EPDK (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu), enerji depolama tesisi kurmak isteyen firmalara GES/RES kurma izni verilmesiyle alakalı yönetmelik değişikliğini kamuoyunun görüşüne açtı.
5 Temmuz tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan karar ile enerji depolama tesisi kuran tüzel kişilere güneş ve/veya rüzgar enerji santrali de kurmaya yönelik iznin önü açılmıştı. Buna göre depolama tesisi kuran şirket, kurulu gücü kadar kapasiteyle GES ve/veya RES kurulumu da yapabilecek. EPDK, bugün itibarıyla görüşe açılan ikincil mevzuat değişiklikleriyle depolama tesisi sahiplerine büyük avantaj sağlayacak bu düzenlemeyi ilgili yönetmeliklere yansıtmış olacak.
Enerji Depolama Tesisleri için GES/RES Kurulum İzniyle Alakalı Şartlar, Düzenlemeler
- Yeni bir üretim tesisi tanımı olarak ‘Depolamalı Elektrik Üretim Tesis’i tanımı getirildi.
- Kurulması taahhüt edilen elektrik depolama ünitesi kurulu gücü kadar rüzgar veya güneş enerjisine dayalı tesis kurulabilecek.
- Bu tesisler için başvuruda, asgari sermaye ve teminat tutarları, lisans alma bedelleri ayrıca belirlenecek.
- Başvuruda ölçüm şartı aranmayacak, yarışma yapılmayacak.
- Güneşte en az 5 MW, rüzgarda en az 10 MW ve en fazla 250 MW kurulabilecek.
- Başvuru koşulu olarak; RES ve GES kurulu gücü ile depolama tesisinin çıkış gücünün asgari bir oranı belirlenecek ayrıca depolama kapasitesi ile kurulu güç oranı için asgari bir oran belirlenecek. (Görüşlerden sonra belirleneceği değerlendirilmektedir.)
- Kapasitelerin tahsisi konusunda TEİAŞ’tan görüş alınacak ardından Bakanlıkça teknik değerlendirme yapılacak.
- Kısmen veya tamamen işletmedeki tesisler de bu imkandan faydalanabilecek.
- Yaptırım olarak depolama tesisi işletmeden çıkarsa üretilen enerji bedelsiz olarak sisteme verilmiş olacak, taahhüt edilen tesis kurulmazsa lisans iptal edilerek teminat irat kaydedilecek.
- İşletme anında dengesizlik açısından bu tesisler için ayrıca maliyetler belirlenecek ve dengesizlikleri diğer tesislere göre daha ağır bir yaptırıma tabi tutulacak.
- Bu tesislerin tamamı işletmeye geçmeden hibrit tesise dönüşemeyecek ve kapasite artışı yapamayacak.
- Başvuruda verilen teminatlar tesis işletmeye geçene kadar iade edilmeyecek.
- Bu tesislerin sisteme bağlantısı depolama yönetmeliği ekinde örnek tek hat şemasında belirtildiği gibi (paralel bağlantı) olacak.
Konuyla alakalı EPDK’nın yapmış olduğu açıklamaya ulaşmak ve görüş bildirmek için: 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 7 nci Maddesinde Yapılan Değişiklik Çerçevesinde Hazırlanan İkincil Mevzuat Değişikliklerinin Görüşe Açılması Hakkında
Enerji Depolama Sistemlerine Büyük Yatırım Yolda
Son yıllarda ülkemizde güneş ve rüzgar enerjisine yönelik çok sayıda yatırıma imza atıldı. Önümüzdeki dönemde Türkiye’nin sıfır karbon hedefine daha fazla yaklaşmak, yenilenebilir enerji kaynaklarından daha iyi istifade edebilmek, çoğunluğu ithal olan fosil yakıtlara dayalı elektrik üretim santrallerinin toplam elektrik üretimindeki payını düşürmek ve şebekenin gerek bölgesel gerekse ulusal ölçekte dengelenebilmesini sağlamak için batarya sistemlerine ciddi yatırım yapması gerekiyor.
EPDK’nin yönetmelik düzenlemesi, depolama sistemlerini güneş ve rüzgar enerjisi santrallerinin kurulumuna izin imkanı tanıyarak oldukça cazip hale getiriyor. Bir batarya sistemi tek başına arbitraj yöntemiyle elektriğin ucuz olduğu saatlerde depolama yapıp pahalı olduğu saatlerde satabileceği gibi sağlanan izin sayesinde kurulacak GES ve RES’lerin üretimini de depolayarak uygun zamanda şebekeye satışını gerçekleştirebilecektir. Böylece işletmenin yatırım geri dönüşü kısalmış, şebekeye daha fazla temiz elektrik enerjisi sağlanmış olacaktır.
Enerji depolama noktasında ülkemizde Siro Energy, Aspilsan, Kontrolmatik gibi firmalar hücre üretiminden enerji depolama tesisine kadar çeşitli alanlarda faaliyet göstermektedir. Yerli çözümlerin yanı sıra bu alanda dünyanın en büyük üreticilerine sahip olan Çin’in birçok farklı firmasıyla Türkiye pazarına açıldığı bilinmektedir.
