Türkiye’de elektrikli otomobiller ve hibrit araçların hâlâ ciddi bir ÖTV avantajı bulunuyor. Benzinli/dizel araçlarda yüzde %220’lere varan ÖTV oranı, elektrikli ve hibrit araç modellerinde çok daha düşük seviyede kalıyor. Ülkemizde elektrikli ve hibrit otomobillerin daha az karbon emisyonuna yol açması ve hatta tam elektrikli modellerde sıfır emisyon olması vergilere olumlu yönde yansıyor.
Elektrikli araçlar, ülkemizde uzun yıllar %15’i aşmayan ÖTV oranlarıyla satılmıştı. Ancak 2021 yılında yapılan düzenlemeyle bu oranlar en yüksek vergi diliminde %60’a kadar çıkmıştı. Hibrit araçlar ise 1.8 motora kadar benzinli/dizel motor ve 50 kW (68 HP) üstü elektrik motoruyla gelmesi halinde normal araçlara kıyasla ÖTV matrahında belirli bir avantaj elde ediyor.
Güncelleme (30 Haziran 2022): Yerli otomobil Togg’un satışından önce elektrikli araçlara ciddi bir ÖTV indirimi uygulanacağı açıklandı. Detaylar aşağıdaki tabloda.
Bu yazıda elektrikli ve hibrit araçlara uygulanan 2022 ÖTV oranlarına göz atabilirsiniz.
Elektrikli Araçlarda 2022 ÖTV Oranları
| Motor Gücü | ÖTV Oranı |
|---|---|
| Motor gücü 160 kW (217 HP) geçmeyen
ÖTV Matrahı 700.000 ₺’yi aşmayan |
%10 |
| Motor gücü 160 kW (217 HP) geçmeyen
ÖTV Matrahı 700.000 ₺’yi aşan |
%40 |
| Motor gücü 160 kW (217 HP) geçen
ÖTV Matrahı 750.000 ₺’yi aşmayan |
%50 |
| Motor gücü 160 kW (217 HP) geçen
ÖTV Matrahı 750.000 ₺’yi aşan |
%60 |
Temmuz 2022 tarihli yeni elektrikli araç ÖTV düzenlemesine göre motor gücü 160 kW ya da 217 beygir gücü aşmayan modellerde ÖTV %10’dan başlayıp %40’a kadar çıkacak. Eğer ÖTV matrahı, yani aracın vergisiz bedeli 700.000 lirayı aşmıyorsa ÖTV oranı %10, aşıyorsa %40 olacak.
Buna göre Togg’un tek motorlu versiyonunun vergisiz 700 bin liradan ucuz olması ve ÖTV+KDV dahil fiyatının 900 bin liranın altında kalması bekleniyor.
Motor gücü 160 kW/217HP üstü olup ÖTV matrahı 750 bin lirayı aşmayan elektrikli otomobillerin ise ÖTV oranı %50, matrahi 750 bin lirayı aşanların ise ÖTV’si %60 olacak. Elektrikli araçlarda ÖTV oranlarına da matrah düzenlemesi getirilerek lüks modeller ile orta segment araçlar arasındaki adaletsiz vergilendirme nispeten engellenmiş olacak.
*Temmuz 2022 Öncesi Elektrikli Araçlarda ÖTV Oranları
| Motor Gücü | ÖTV Oranı |
|---|---|
| 85 kW (115 HP) geçmeyen | %10 |
| 85-120 kW (115-163 HP) arası | %25 |
| 120 kW (163 HP) üstü | %60 |
Temmuz 2022 öncesi elektrikli araçların ÖTV oranı belirlenirken sadece aracın motor gücü üzerinden hesaplama yapılıyordu. Vergisiz araç bedeli ne kadar yüksek olursa olsun 120 kW (163 HP) üstü motor gücüne sahip tüm elektrikli otomobiller aynı özel tüketim vergisiyle satılıyordu. Lüks araçların orta segment modellerle aynı ÖTV oranına sahip olmasını sağlayan eski sistemdeki adaletsizlik, elektrikli otomobiller için yakın zamanda yeni bir vergi düzenlemesi yapılacağını çok önceden gösteriyordu.
Hibrit Araçlarda Kasım 2022 ÖTV Oranları
| Vergisiz Araç Bedeli (Matrah) | ÖTV Oranı |
|---|---|
| ÖTV matrahı 228.000 TL’yi aşmayanlar | %45 |
| ÖTV matrahı 228.000 TL’yi aşıp 350.000 TL’yi aşmayanlar | %50 |
| ÖTV matrahı 350.000 TL’yi aşanlar | %80 |
Hibrit araçlarda benzinli/dizel motorun 1.8 litre hacmi aşmayıp elektrik motorunun da 50 kW (68 HP) üstünde güç sağladığı modeller yukarıdaki ÖTV oranlarından istifade edebiliyor. Toyota C-HR Hybrid, Corolla Hybrid ve Yaris Hybrid bu sınıfta yer alıyor.
Hibrit sistemli otomobiller, normal araçlara kıyasla hem motor hacmi hem de ÖTV matrahı açısından vergi avantajına sahip. Buna göre sıradan benzinli/dizel otomobiller 1.6 litre silindir hacminin üzerine çıktığında ÖTV oranı yüzde 130’dan başlayıp yüzde 220’ye kadar çıkabiliyor. Hibrit araçlarda ise bu oran %45-80 aralığında seyrediyor. Ek olarak normal araçlarda ÖTV matrah dilimi 184 bin liradan başlarken hibrit araçlarda228 bin liradan başlıyor ve küçük de olsa vergisiz araç bedelinde ÖTV dilimlerini daha avantajlı hale getiriyor.
Türkiye’de satılan elektrikli otomobillerin *Yeni ÖTV oranları
Türkiye’de satılan elektrikli otomobillerin büyük bölümü maalesef motor gücü sınıflandırmasındaki eksiklik nedeniyle %60 ÖTV diliminde yer alıyor. Bazı elektrikli araçlarda 2022 ÖTV oranları şöyle:
| Elektrikli Otomobil Modeli | ÖTV Oranı |
|---|---|
| Porsche Taycan | %60 |
| Hyundai Kona 100 kW | %10 |
| Hyundai Kona 150 kW | %40 |
| Skywell ET5 | %40 |
| MG ZS EV | %10 |
| Renault ZOE | %10 |
| BMW iX3 | %60 |
| BMW iX | %60 |
| SERES 3 | %10 |
| XEV iEV7s | %10 |
| Mercedes-Benz EQS 580 | %60 |
Yerli otomobil Togg Sedan ve Togg C-SUV mevcut piyasa şartları ve vergi oranlarıyla satışa çıktığı takdirde %60 ÖTV ile vergilendirilecekti. Ancak Temmuz 2022 itibarıyla yürürlüğe girmesi beklenen yeni ÖTV düzenlemesi sayesinde yerli otomobilin giriş seviye versiyonlarında ÖTV oranı %10’a kadar düşürülmüş olacak.
